Dziś kolejny, już ostatni, artykuł z serii poświęconej schorzeniom stawu kolanowego. Poznaj najważniejsze zasady profilaktyki zmian zwyrodnieniowych i schorzeń kolana, zmień swoje nawyki na lepsze i wygraj walkę z bólem. Są to zasady naprawdę proste, ale też genialne w swoim działaniu. Zapraszamy do lektury.
Nasza praca to zazwyczaj jednostajne czynności powtarzane każdego dnia, staw kolanowy obciążany jest w jednym położeniu przez większą część doby niezależnie od tego czy siedzisz czy stoisz 8 – 10 godzin dziennie. Jak pisaliśmy w poprzednim artykule chrząstka stawowa odżywiana jest jedynie poprzez maż stawową, a ta przemieszcza się wewnątrz stawu jedynie podczas ruchu. Jeśli możesz to podczas całego dnia pracy rób kilka przerw aby zmienić pozycje kolan, przejdź się lub usiądź, jeśli cały dzień stoisz. Pomożesz w ten sposób swojemu organizmowi odżywić chrząstkę, a staw nie będzie „rdzewiał” w bezruchu.
Im mniej ważymy tym obciążenia, którym podlega kolano, są mniejsze. Zasada prosta w swojej wymowie i znaczeniu. Jeśli jesteś osobą odczuwającą bóle kolan, zastanów się, czy nie ważysz za dużo i czy świadomie nie narażasz swoich stawów na przeciążenia. W walce z masą ciała najlepszym sprzymierzeńcem jest ruch oraz odpowiednia dieta.
Staw kolanowy jest dodatkowo obciążany również przez rzeczy które przenosimy lub podnosimy, mogą to być np. zakupy, noszone na rękach dziecko czy worki przenoszone podczas remontu. Dla kolan niekorzystne jest też podnoszenie znacznych ciężarów przy kolanach ugiętych. Jest oczywiste, że nie wszystkich obciążeń da się w życiu uniknąć, dlatego zalecamy noszenie ciężaru maksymalnie blisko ciała, odstawianie zakupów w autobusie czy podczas rozmowy z koleżanką, rozłożenie ciężaru na kilka mniejszych partii itp.
Siad na piętach niestety jest dobry tylko dla karateków. Podczas całkowitego zgięcia kolana (pieta dotyka do pośladka) dodatkowo obciążonego ciężarem ciała dochodzi do bardzo niebezpiecznych przeciążeń w kolanie. Po pierwsze wzrasta znacząco ciśnienie wewnątrzstawowe, po drugie rzepka jest nadmiernie dociskana do kości udowej, po trzecie ściskane są łąkotki, ale nie na całej ich powierzchni, a jedynie w tylnej części. Taki stan rzeczy może doprowadzić do uszkodzenia tych struktur. Unikać należy w związku z tym kucania czy siadania na piętach np. podczas sprzątania, pielenia w ogrodzie czy zawiązywania butów. Czynności te można zastąpić np. przyklęknięciem na jedno kolano.
Cały problem z butami na wysokim obcasie polega na tym, że ciężar ciała przenoszony jest do przodu, chrząstka, szczególnie ta na rzepce ulega w związku z tym ciągłemu naciskowi i nie jest dobrze odżywiona. Staw kolanowy pozostaje ponadto w ciągłym lekkim zgięciu, co prowadzi do nierównowagi napięcia mięśni. Buty z obcasem do 4,5 centymetra są względnie bezpieczne dla naszych kolan. Jeśli przez długi okres nosiłaś buty na wysokim obcasie i teraz chcesz to zmienić, stopniowo zmieniaj wysokość obcasów, dasz przez to czas swojemu organizmowi do zaakceptowania zmiany.
Chociaż nie możemy wybrać sobie podłoża po którym chodzimy mamy wpływ na to w jakich butach jesteśmy. Podczas każdego kroku na pietę, kolano i staw biodrowy działają naprawdę duże siły, a są one tym większe im twardsze jest podłoże. Obuwie z podeszwą wykonaną z gumy czy innego przenoszącego obciążenia materiału jest w stanie zredukować i tłumić wstrząsy, przejmując tym samym poniekąd funkcję chrząstki stawowej. Obciążenie na stawy zwiększa się oczywiście podczas szybkiego marszu i biegu – dlatego decydując się na codzienny jogging naprawdę warto zainwestować w specjalistyczne obuwie dopasowane do naszych stóp.
Sport dobry dla kolana, to ten który wymaga ciągłego ruchu, ale bez nadmiernego obciążania stawu, tak więc każdy znajdzie coś dla siebie, od pływania poprzez jazdę na rowerze na aqua-aerobiku kończąc.
Odpowiednio wyćwiczone mięśnie zapewniają stabilność kolana podczas chodzenia, podskoków, biegu, a nawet podczas potknięcia na ulicy. Dlatego jeśli kiedykolwiek odczuwałeś lub odczuwasz ból w stawie kolanowym powinieneś regularnie uprawiać ćwiczenia ukierunkowane na mięśnie kończyn dolnych. Najlepiej o tym jak wyglądają takie ćwiczenia dowiesz się od doświadczonego rehabilitanta. Pamiętaj, że bezpośrednio po ćwiczeniach nie powinno się odczuwać bólu w stawie kolanowym.
