Dziś na naszym blogu kilka podstawowych, ale bardzo istotnych informacji na temat mózgowego porażenia dziecięcego. Zapraszamy do lektury.
Definicja mówi, że mózgowe porażenie dziecięce jest to nazwa opisująca grupę trwałych
zaburzeń w rozwoju postawy i kontroli ruchowej, występująca w następstwie niepostępującego uszkodzenia, znajdującego się w rozwoju, ośrodkowego układu nerwowego (M. Bax,1964).
Zaburzeniom motoryczności (możliwości ruchowych dziecka) w MPD często towarzyszą zaburzenia czucia, percepcji, poznania, porozumiewania się i zachowania oraz epilepsja i pochodne problemy mięśniowo – szkieletowe.
Czynniki ryzyka to przede wszystkim:
- urodzeniowa masa ciała poniżej 1500 g,
- punktacja Agar <3 w 5 minucie życia,
- bezdechy w okresie noworodkowym
- IVH – krwawienia dokomorowe,
- wodogłowie pokrwotoczne,
- zmiany leukomalacyjne,
- zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych
Ponadto w grupie ryzyka znajdują się dzieci:
- urodzone o czasie i przedwcześnie z odchyleniem w badaniu neurologicznym w okresie noworodkowym,
- po przebytym wewnątrzmacicznym lub noworodkowym zakażeniem cytomegalią, toksoplazmozą, różyczką
- urodzone przed 32 tygodniem ciąży,
- urodzone o czasie z objawami encefalopatii niedotleniowo – niedokrwiennej,
- z wadami wrodzonymi układu nerwowego,
- z hiperbilirubinemią,
- urodzone przedwcześnie.
Klasyfikacja mózgowego porażenia dziecięcego obejmuje postacie choroby takie jak:
*monoplegia = monopareza
-objawy dotyczą jednej kończyny (zazwyczaj kończyny górnej), z czasem rozwija się typowy obraz hemiplegii
*hemiplegia = hemipareza
-porażona jedna strona ciała dziecka, zazwyczaj spastycznie, czasami w częściach dystalnych kończyn może uwidocznić się atetoza
*parapareza = paraplegia
-porażone kończyny dolne, czysta paraplegia występuje bardzo rzadko, zazwyczaj przechodzi w diplegię z łagodnym porażeniem całej ręki lub tylko dłoni, zawsze typu spastycznego
*diplegia = dipareza:
-porażenie całego ciała, ale kończyn dolnych w większym stopniu niż kończyn górnych, może, ale nie musi występować porażenie symetryczne, dzieci zazwyczaj mają dobrą kontrole głowy,mowa nie jest zaburzona, czasami z atetozą
*quadriplegia = quadripareza = tetrapareza
-porażenie całego ciała, porażenie o charakterze atetotycznym - kończyny górne i tułów zazwyczaj bardziej niż kończyny dolne, może występować forma spastyczna i formy mieszane – kończyny górne i kończyny dolne porażone zazwyczaj jednakowo
-często znaczne różnice w porażeniu stron ciała prowadzące do asymetrii postawy i ruchów, słaba kontrola głowy, zaburzenia widzenia, mowy, nieprawidłowa koordynacja wzrokowo – ruchowa
Ponadto w klasyfikacji mózgowego porażenia dziecięcego możemy wyróżnić także:
- Spastyczną diplegiaę– dziecko z problemami motoryki dużej, szczególnie zaznaczonymi w kończynach dolnych, zwykle z częściowo zachowaną funkcją motoryki małej w kończynach górnych. Wiele spośród tych dzieci ma uszkodzenie istoty białej niedojrzałego mózgu (WMDI) obejmujące leukomolację okołokomorową (PVL) i krwotok okołokomorowy
- Spastyczna quadriplegia – ok. 35% dzieci ma uszkodzenie istoty białej, było ono zawsze bardziej rozległe. Oprócz leukomolacji okołokomorowej wykryto, że quadriplegie powodują uszkodzenia korowe, podkorowe i inne. Występują tu duże różnice kliniczne w porównaniu z diplegią. Dzieci te mają poważne upośledzenie motoryki. Diagnostyka – poziom IV i V Funkcji Motoryki Dużej wg GMFM, praktycznie brak ruchu dłoni, a wielu pacjentów wykazuje zaburzenia mowy, co stanowi przeciwieństwo wyników uzyskanych dla dzieci z diplegią. Zaburzone jest porozumiewanie się, dzieci te mają poważne upośledzenia zdolności uczenia się.
- Hemiplegia – dziecko wykazuje problemy ograniczone do jednej lub drugiej strony mózgu. Tylko 27% dzieci z hemiplegią miało udary powodujące u nich hemiplegię, podczas gdy u 34% powodem była asymetryczne leukomolacja okołokomorowa. Dzieci te mają trudności z kończyną dolną po stronie dotkniętej chorobą, może być ona krótsza i mogą być przykurcze. Funkcja dłoni jest bardziej zaburzona niż kończyny dolnej. Występują problemy z widzeniem, zachowaniem się i z nadmierną aktywnością ruchową.
Lekarz podczas określenia charakteru jaki u dziecka przyjmuje mózgowe porażenie dziecięce korzysta dodatkowo z informacji o dziecku takich jak:
- Nieprawidłowa motoryka – typologia zaburzeń motorycznych (napięcie mięśniowe, zaburzenia ruchu tj. spastyczność, ataksja). Funkcjonalne zdolności motoryczne – zakres ograniczenia w tym mowy, motoryka ust.
- Towarzyszące upośledzenia:
- Niemotoryczne problemy neurorozwojowe – napady padaczkowe, upośledzenie słuchu, wzroku, uwagi, zachowania
- Czuciowe
3. Badanie anatomiczne i neuroobrazowe – rozmieszczenie anatomiczne części ciała dotknięta upośledzeniem lub ograniczeniem motoryki.
4.Przyczyny i czas – określenie przyczyny, oraz ramy czasowe wczesnego uszkodzenia struktur ośrodkowego układu nerwowego.
Mózgowe porażenie atetoidalne – uszkodzenie występuje w zwojach podstawy mózgu i chorzy wykazują zdezorganizowany sposób poruszania się, który może powodować całkowitą niepełnosprawność. Często zaburzona jest mowa, a niektóre osoby mają zachowaną funkcję poznawczą. Ta postać mózgowego porażenie powodowane jest przez żółtaczkę jąder podkorowych mózgu wynikającą z niezgodności czynnika Rh. Nie jest powszechne.
Autorem tekstu jest mgr fizjoterapii Monika Biernacka. Specjalista rehabilitacji niemowląt i dzieci.
Jeśli szukasz sprawdzonych i uznanych na świecie metod rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym już dziś zapisz się na rehabilitację prowadzoną przez naszych specjalistów neurorozwojową metodą NDT - Bobath. Zapraszamy.
Więcej informacji na temat
NDT - BOBATH
Więcej informacji na temat
rehabilitacji niemowląt oraz
rehabilitacji dzieci w MobileMed.
