Najczęstszą przyczyną ostrego jednostronnego porażenia nerwu twarzowego jest porażenie Bella, czyli samoistne porażenie nerwu.Częstość występowania porażenia Bella wynosi 20-30 przypadków na 100 tysięcy i stanowi 60-70% wszystkich przypadków jednostronnego porażenia nerwu twarzowego. Porażenie to występuje niezależnie od płci, może wystąpić w każdym wieku, średnia wieku jest to 40 lat.Częstość występowania jest najniższa u pacjentów poniżej 10 roku życia, a najwyższa u osób w wieku powyżej 70.Nie stwierdzono że jedna ze stron twarzy ulega porażeniu częściej niż druga.
Porażenie Bella jest ostrym, obwodowym porażeniem nerwu twarzowego o nieznanej przyczynie. Początek jest nagły i objawy zwykle osiągają największe nasilenie w ciągu kilku dni. Oprócz problemów z mimiką twarzy ( opadanie kącika ust, utrata zdolności mrugania, marszczenia czoła, zamykania oka czy szczerzenia zębów), dodatkowe objawy to ból samego ucha lub ból zlokalizowany za uchem, drętwienie lub mrowienie po stronie dotkniętej porażeniem, zwykle bez jakiegokolwiek obiektywnego deficytu neurologicznego,nadwrażliwość i zaburzenia smaku, upośledzenie łzawienia oraz utrata czucia głębokiego z obszaru twarzy. Dwustronne, idiopatyczne porażenie nerwu twarzowego występuje rzadziej niż porażenie jednostronne. U Około 7% pacjentów u których rozpoznano porażenie Bella może wystąpić nawrót. Średnio ponowne porażenie nerwu występuje po ok 8 – 9 latach od pierwszego epizodu.
Pierwszym etapem w postawieniu diagnozy jest zróżnicowanie czy porażenie nerwu jest pochodzenia ośrodkowego czy obwodowego, następnie diagnozuje się czy porażenie ma charakter samoistny, czy jest konsekwencją innych procesów chorobowych toczących się w organizmie.
Porażenie Bella różnicowane jest z porażeniem nerwów w przebiegu cukrzycy, HIV czy boreliozy, porażeniem obwodowym nerwu twarzowego w przebiegu półpaśca, sarkoidozy, nowotworem gruczołów przyusznych czy nowotworem układu nerwowego. Głównym kryterium jest czas narastania objawów – w samoistnym porażeniu nerwu twarzowego gwałtowny, bardzo szybki, natomiast w pozostałych jednostkach chorobowych trwający od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Celem leczenia w ostrej fazie porażeniem Bella jest przyśpieszenie powrotu do zdrowia oraz zapobieganie powikłaniom które mogą dotknąć narząd wzroku. Ochrona oka to przede wszystkim jego nawilżanie oraz jeżeli istnieje potrzeba zaklejanie. W fazie ostrej duże znaczenie ma róniez zastosowanie odpowiedniej farmakoterapii.
Celem leczenia w fazie przewlekłej jest przyśpieszenie regeneracji nerwu (przyśpieszenie powrotu symetrii twarzy oraz funkcji mięśni mimicznych).
W leczeniu przewlekłym główną rolę odgrywa rehabilitacja na którą składają się przede wszystkim ćwiczenia mięśni mimicznych, stymulacja nerwowo-mięśniowa, masaże oraz fizykoterapia.Należy podkreślić, że im szybciej pacjent rozpocznie rehabilitację, tym szybciej nastąpi powrót do zdrowia.
Ćwiczenia mięśni mimicznych są jednym z podstawowych zadań dla pacjenta z porażeniem nerwu twarzowego. Ćwiczenia te pacjent każdorazowo powinien wykonywać przed lustrem i pod kontrolą fizjoterapeuty. Ćwiczenia mimiczne to te wymuszające pracę mięśni odpowiedzialnych za mimikę naszej twarzy. Chory ma więc wykonać takie czynności jak np. zamykanie i otwieranie oczu, dziwienie się, zamykanie i otwieranie ust, uśmiechanie się, marszczenie czoła gwizdanie, wypowiadanie alfabetu czy zaciskanie warg, szczerzenie się i dmuchanie.
Z zabiegów fizykalnych mających wpływ na proces regeneracji nerwu chorym proponuje się biostymulacje laserową, naświetlania lampą sollux, elektrostymulację porażonego nerwu, magnetostymulację czy zabiegi ultradźwiękowe.
Stymulacja nerwowo – mięśniowa wpływająca na powrót nerwu do prawidłowej funkcji może odbywać się również jedną z metod nowoczesnej fizjoterapii ( np. wg metody PNF, Vojty czy Castillo-Moralesa). Wykazano, że stymulacja porażonego obwodowo nerwu tymi metodami jest o wiele efektywniejsza niż stymulacja nerwu prądem elektrycznym (elektrostymulacja czy galwanizacja).
Masaż jest również jedną z form terapii stosowanej w rehabilitacji po porażeniu nerwu twarzowego. Masaż ma za zadanie zmniejszenie napięcia pracujących mięśni. Masujemy obie części twarzy. Najczęściej u pacjentów wykonuje się masaż klasyczny obejmujący wszystkie cześć twarzy ( tak więc masowane są warga górna i dolna, broda,policzki, podbródek, nos, okolica brwi, czoło, oraz mięsień okrężny ust i mięsień okrężny oka).
Jeśli jesteś pacjentem po przebytym porażeniu nerwu twarzowego i poszukujesz skutecznej rehabilitacji, nie czekaj i już dziś umów się na wizytę z jednym z naszych specjalistów zajmujących się rehabilitacją pacjentów z porażeniem nerwu twarzowego.
