Jeśli jesteś po zabiegu mastektomii i wszędzie dookoła słyszysz, że powinnaś ćwiczyć ale właściwie nie wiesz od czego zacząć, to ten wpis jest właśnie dla Ciebie. Jeśli przygotowujesz się dopiero do tego zabiegu i chcesz się dowiedzieć co dalej, to także wpis dla Ciebie.
Po pierwsze mastektomia, czyli zabieg amputacji piersi wpływa i to w znaczący sposób na narząd ruchu. Musisz wiedzieć o tym, że:
- ogólnie pogorszy Ci się kondycja fizyczna i będziesz się czuła osłabiona,
- Twoja siłą mięśniowa również będzie słabsza,
- zauważysz lub już zauważyłaś ograniczenie zakresu ruchu barkiem po stronie operowanej,
- masz lub bedziesz miewać małe lub rozległe obrzęki limfatyczne po stronie operowanej kończyny,
- możesz mieć przeciążenie i wiele problemów bólowych w kręgosłupie szyjnym i kończynie górnej po stronie nieoperowanej (w skutek używania tylko jednej ręki do wszystkich czynności).
Rehabilitacji, która obejmuje zarówno terapię indywidualną, kinezyterapię czyli leczenie ruchem, oraz drenaż limfatyczny z dużym prawdopodobieństwem będzie niezbędna każdej kobiecie po mastektomii na różnych etapach jej życia po zabiegu.
Droga Pacjentko, pamiętaj jednak że:
Zmniejszenie liczby nawrotów raka piersi i spadek umieralności wśród kobiet aktywnych fizycznie w porównaniu z populacją prowadzącą siedzący tryb życia dowodzą, że celowym jest objęcie wszystkich kobiet poddawanych operacji raka piersi różnym formom kinezyterapii.
Rehabilitacja po mastektomii wczesna faza pooperacyjna
Już samo dojście do siebie po operacji jest procesem trudnym, często też ze względu na zły stan psychiczny pacjentki. Dlatego też aby nie dokładać zmartwień związanych z niesprawnością kończyny górnej standardem postępowania leczniczego jest włączenie umiarkowanych ćwiczeń już w 3 dniu po zabiegu. Wydaje Ci się to wcześnie? Ale to naprawdę konieczne.
Oczywiście nie jest to wyjście na siłownię czy robienie pompek, ale do zalecanych w trzeciej i dalszych dobach po zabiegu ćwiczeń należą:
- zaciskanie dłoni w pięść i utrzymanie,
- zaciskanie miękkiej piłeczki w dłoni,
- ruchy zgięcia i wyprostu w łokciu.
W kolejnych dniach włączone zostaną kolejne ćwiczenia kończyny górnej w stawach barkowych, a więc
krążenie barkami do przodu i do tyły, unoszenie wyprostowanych kończyn na wysokość klatki piersiowej i ruchy w prawo i lewo itp.
Kolejnym etapem ćwiczeń są ćwiczenia z kijkiem (laską gimnastyczną)- wznosy, przekładanie za głowę, krążenia do przodu i do tyłu, wznosy z przełożeniem za głowę, uginanie łokci. Zdecydowanie w doborze ruchów możliwych do wykonania powinien Cię ograniczać jedynie ból (a nawet mały dyskomfort) oraz własna wyobraźnia. Warto zaznaczyć, że za laskę gimnastyczną w warunkach domowych służy zazwyczaj kij od szczotki obecny w każdym domu.
Im więcej kombinacji wszystkich możliwych ruchów zarówno z kijem jak i samych kończyn wykonasz, tym mniej prawdopodobne, że dojdzie do zrostów w bliźnie i ograniczenia ruchu barku. Ale pamiętaj - najważniejszy jest umiar -lepiej zrobić 10 serii w ciągu dnia z mniejszą ilości powtórzeń niż wszytko na raz.
Faza pooperacyjna ma za zadanie utrzymanie mięśni kończyny i stawów w pełnej sile i możliwie pełnym zakresie ruchu.
Rehabilitacja po mastektomii faza przewlekła
Faza przewlekłą następuje kiedy już dojdzie do całkowitego wygojenia się rany pooperacyjnej i powstania blizny.
Rehabilitacja po mastektomii w fazie przewlekłej obejmuje kilka elementów wpływających na Twoją jakość codziennego funkcjonowania, należą do nich:
Utrzymanie zakresu ruchu w stawie barkowym - zazwyczaj w pierwszym okresie pooperacyjnym wystarczające są ćwiczenia, które możesz wykonywać w domu - ćwiczenia wolne, oraz te z przyrządami - laską czy piłką. Pacjentki również bardzo chwalą sobie tzw. ćwiczenia samowspomagane - czyli wykonywane z użyciem specjalnej linki z uchwytami zawieszonej na bloczku na suficie lub też na drzwiach.
W późniejszym etapie, niestety ograniczenia ruchomości tkanek względem siebie, czy też powstałe w skutek zmiany mechaniki pracy barku zmiany zwyrodnieniowe wymagają już rehabilitacji indywidualnej, na którą zazwyczaj składa się terapia manualna lub terapia powięziona. Rehabilitant pracuje nad ruchomością tkanek ich rozluźnieniem i uelastycznieniem.
Etap zadbanie o
uelastycznienie blizny pooperacyjnej i powięzi ją otaczającej powinien być przeprowadzony najszybciej jak to tylko możliwe (po wygojeniu się rany i powstaniu blizny). Dlaczego? Bo jak sama wiesz blizna po amputacji piersi jest duża i głęboka - a każda taka blizna wpływa na pracę innych tkanek. Mało elastyczna blizna trzyma powięź i mięśnie ją otaczające sztywno w jednym miejscu i ogranicza zakres ruchu barku lub też pośrednio może być sprawcą bólu w kręgosłupie szyjnym czy piersiowym. A taki ból to zapewne ostatnia rzecz o której marzysz.
Utrzymanie dobrej kondycji - pobyt w szpitalu, długotrwałe leczenie, stres, wreszcie zapewne niechęć do ćwiczeń i aktywności albo wręcz niemożność jej podjęcia sprawiają, że wracasz do domu po kilku miesiącach i zwyczajnie nie masz na nic siły. Nawet zrobienie prania to nie lada wyczyn. Znasz to uczucie? Dlatego ważne jest tez, abyś w ramach rehabilitacji po mastektomii zadbała o ogólną sprawność organizmu. Spacer na samym początku po powrocie ze szpitala będzie dobrym rozwiązaniem, dłuższy, ale oczywiście w miarę Twoich możliwości.
Rehabilitacja po mastektomii - drenaż limfatyczny i automasaż o tym napiszemy w kolejnym naszym tekście na blogu. Już teraz zapraszamy..
