Złamanie biodra, a w szczególności złamanie szyjki kości udowej to częsty uraz. Najwięcej tego typu złamań dotyczy osób starszych po 70 roku życia. Okazuje się, że złamanie szyjki kości udowej to złamanie najczęściej wymagające dłuższej hospitalizacji. W czasie zimy i oblodzenia chodników, ilość pacjentów na ostrych dyżurach ze złamaniem szyjki kości udowej znacznie wzrasta.
Najczęstszą przyczyna złamania biodra u osób w starszym i podeszłym wieku jest upadek. Najczęściej związany z zaburzeniami równowagi, problemami z poruszaniem się, czy potknięciem się lub pośliźnięciem.
U osób młodszych z trwalszą tkanką kostną najczęstszymi przyczynami złamania szyjki kości udowej są urazy o dużej energii, np. w wyniku wypadku samochodowego, czy też upadku z wysokości. Do złamania może dojść również kiedy kości stawu biodrowego są osłabione np. guzem czy tez toczącym się w nich procesem zapalnym. Mówimy wtedy o patologicznym złamaniu kości stawu biodrowego.
Złamanie szyjki kości udowej u osób w starszym i podeszłym wieku można powiązać z rozwijającą się u nich osteoporozą. To ona jest odpowiedzialna za dużą kruchość i łamliwość kości ( nie tylko biodra, ale też kręgosłupa czy nadgarstków).
Pacjent w starszym wieku z osteoporozą jest narażony na złamanie o wiele bardziej niż ktoś, w tym samym wieku ale bez tej choroby.
Inne czynniki poza osteoporozą które predysponują do złamania szyjki kości udowej to płeć żeńska, rasa kaukaska, szczupła budowa ciała ( ponieważ kość nie ma warstwy ochronnej w postaci tkanki tłuszczowej), oraz mała aktywność fizyczna.
Osteoporoza to choroba metaboliczna, która osłabia tkankę kostną, powoduje jej rozrzedzenia. Kość ma prawidłową budowę anatomiczną i kształt, jednak jej masa w porównaniu do zdrowej kości jest mniejsza. Przez to jest bardziej krucha i podatna na pęknięcia i złamania.
Przeczytaj więcej o osteoporozie.
Szyjka kości udowej to struktura łącząca dwa inne fragmenty – głowę kości udowej (która wchodzi w skład stawu biodrowego) i trzon kości udowej. Złamanie szyjki kości udowej potocznie nazywane jest złamaniem biodra. Uraz te dotyczy tylko szyjki, natomiast trzon i głowa kości udowej nie są naruszone. Sposób leczenie jest uzależniony od tego w jakim wieku jest pacjent, czy głowa kości udowej przemieściła się, czy jedynie doszło do pęknięcia szyjki, jak zaawansowane są zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego. Leczeniem z wyboru może być wstawienie endoprotezy stawu, leczenie zachowawcze i pozostanie pacjenta w pozycji lezącej czy też leczenie operacyjne i stabilizacja złamania.
Innym rodzajem złamania biodra jest tzw. złamanie przezkrętarzowe. Dotyczy ono trzonu kości udowej w okolicy wyrośli kostnych nazwanych krętarzami. Krętarze są to miejsca przyczepu mięśni poruszających biodrem, a więc całą kończyną dolną. Najczęściej (dużo częściej niż w przypadku złamania szyjki) te złamania leczy się operacyjnie, stabilizując kości za pomocą prętów, płytek i śrub.
Przeczytaj więcej o złamaniu kości. Dowiedz się więcej o rehabilitacji złamań. Złamanie i co dalej?
Niestety u pacjentów ze złamanym biodrem bardzo często dochodzi do wystąpienia powikłań. Jedną z przyczyn dla których złamania biodra są zazwyczaj leczone operacyjnie jest chęć zapobiegania powikłaniom.
Dzięki temu, że program powrotu do zdrowia zakłada jak najszybsze uruchomienie pacjenta i chodzenie udaje się unikać takich powikłań jak zatory, zakrzepy, odleżyny i zapalenie płuc.
Niestety śmiertelność po złamaniu szyjki kości udowej u osób w starszym wieku jest bardzo wysoka i wynosi nawet 25% w pierwszym roku po złamaniu. Najczęstszą przyczyną zgonu nie jest samo złamanie, a właśnie powikłania, takie jak np. zatory, zapalenie płuc czy infekcje.
Również niekorzystna jest statystyka powrotu do sprawności sprzed złamania. To również niewiele ponad 25%.
Większość osób która przeszła złamanie szyjki kości udowej będzie już do końca życia wymagać specjalistycznej opieki i rehabilitacji, niestety często przyłóżkowej.
Po roku od złamania ryzyko zgonu spada, jednak pacjenci Ci są w narażeni na ponowne złamania biodra. Tylko poprzez dobrze dobraną rehabilitację i odpowiednie ćwiczenia można przyśpieszyć powrót do sprawności osoby w starszym wieku która uległa złamaniu szyjki kości udowej.
Rehabilitacja to nieodłączny etap powrotu do zdrowia po złamaniu kości. Warto rozpocząć ją możliwie wcześnie i dać sobie szansę na powrót do pełnej sprawności. Zapraszamy do skorzystania z usług naszych specjalistów.
