Życie po endoprotezie stawu kolanowego – zalecenia dla pacjentów
Endoproteza stawu kolanowego – jak warto siÄ™ przygotować do codziennego funkcjonowania? DziÅ› chcemy przedstawić Wam wÅ‚aÅ›nie informacje informacje dotyczÄ…ce codziennego funkcjonowania przydatne dla osób po wszczepieniu endoprotezy stawu kolanowego.
Z zaleceniami i wskazówkami zawartymi w poniższym artykule warto się zapoznać jeszcze przed planowaną operacją. Po co? Bo po wszepieniu endoprotezy to poważny zabieg, po którym należy dbać o siebie w szczególny sposób.
 TreÅ›ci zawarte w artykule bÄ™dÄ… również przydatne dla rodziny i najbliższych pacjenta – przybliżą im one, jak pomóc choremu w funkcjonowaniu w życiu codziennym i zawodowym.
Endoproteza stawu kolanowego – ubieranie siÄ™
Jedna z podstawowych czynnoÅ›ci – z jednej strony pacjenci majÄ… obawy o to czy poradzÄ… sobie sami już od pierwszego dnia. Z drugiej strony zawsze bardzo im zależy aby być jak najbardziej samodzielnym.
- We wczesnym okresie po wszczepieniu endoprotezy stawu kolanowego dobrze jest używać sprzętu wspomagającego.
- Bieliznę i spodnie powinno się zakładać w pozycji siedzącej, zawsze zaczynając od nogi operowanej.
- Aby nałożyć skarpety czy pończochy, należy używać specjalnego pomocnika do zakładania skarpet.
- Podczas ubierania się, unikaj przyciągania kolana do tułowia oraz pochylania się do stóp.
- Najwygodniej jest używać butów wsuwanych lub z elastycznymi sznurówkami, poza tym zalecane jest też używanie Å‚yżki do butów z dÅ‚ugÄ… rÄ…czkÄ… – to bardzo uÅ‚atwia zakÅ‚adanie obuwia.
Endoproteza stawu kolanowego – mycie siÄ™
Również proces mycia siÄ™ budzi naprawdÄ™ wiele obaw pacjentów – zwÅ‚aszcza to jak dobrze zabezpieczyć przestrzeÅ„ wokół siebie, aby unikać upadków i niebezpiecznych sytuacji. Dlatego też:
- Wskazane jest używanie prysznica zamiast wanny.
- W łazience na podłodze i w brodziku powinny być rozłożone maty antypoślizgowe!
- Najwygodniej i najbezpieczniej jest myć się na stojąco, można też usiąść na odpowiednio wysokim krześle.
- Do brodzika należy zawsze wchodzić zdrową nogą, a następnie dostawić nogę operowaną.
- Podczas kąpieli w wannie niedopuszczalne jest siadanie na jej dnie (zgięcie stawu kolanowego powyżej 900), do siadu może być natomiast wykorzystany stołek, krzesło lub specjalna ławka montowana do brzegów wanny.
Endoproteza stawu kolanowego – inne czynnoÅ›ci dnia codziennego
Warto też, żebyś wiedział na ile możesz sobie pozwolić w innych czynnościach codziennych.
- Nie wykonuj ciężkich prac domowych w okresie od 8 do 12 tygodni od przeprowadzonego zabiegu operacyjnego.
- Do bezpiecznego przenoszenia drobnych przedmiotów po mieszkaniu można śmiało używać torby na ramię.
- Niedopuszczalne jest noszenie ciężkich toreb z zakupami w okresie pierwszych 8 do 12 tygodni.
- Jedzenie najlepiej przygotowywać w pozycji siedzącej (unikać długotrwałego stania).
- Dźwiganie ciężkich przedmiotów jest dopuszczalne dopiero po uzyskaniu zgody lekarza prowadzącego lub fizjoterapeuty.
Endoproteza stawu kolanowego –Â Jazda samochodem
To kolejny temat nurtujÄ…cy i pacjentów i osoby bliskie. Przecież trzeba „jakoÅ›” dotrzeć do domu ze szpitala, a później bezpiecznie i sprawnie jeździć na rehabilitacjÄ™, czy inne wizyty kontrolne. Tylko jak to zrobić bezpiecznie?
- Pamiętaj o tym, że przy wsiadaniu i wysiadaniu z samochodu drzwi powinny być maksymalnie otworzone.
- We wczesnym okresie pooperacyjnym najwygodniejszym miejscem do siedzenia dla Ciebie jest przedni fotel pasażera (możliwość regulacji odległości od deski rozdzielczej – fotel maksymalnie odsunięty do tyłu).
- W samochodach o niskim podłożu lub niskich siedzeniach dobrze jest na siedzenie położyć poduszkę lub koc.
- Wsiadając do samochodu, do siedzenia zbliż się tyłem (siadając bezpiecznie jest asekurować się jedną ręką położoną na desce rozdzielczej, drugą trzymając się uchwytu nad drzwiami i powoli opuszczać tułów na fotel).
- Zdarzają się sytuacje, że podczas wsiadania do samochodu potrzebna jest pomoc drugiej osoby w celu włożenia twojej nogi do samochodu. Szczególnie na wczesnym etapie po operacji. Nie bój się prosić o taką pomoc.
- Podczas dłuższych podróży powinno się robić krótkie przerwy.
Pacjent posiadający samochód z automatyczną skrzynią biegów może prowadzić już po 4 do 8 tygodniach po operacji. Prowadzenie samochodu z manualną skrzynią biegów wymaga dłuższego czasu rekonwalescencji i uzależnione jest zazwyczaj od szybkości powrotu pacjenta do pełnej formy.
Spanie, odpoczynek, wstawanie z pozycji leżącej
- Najkorzystniejszą pozycją podczas spania i odpoczynku w pozycji leżącej jest leżenie na plecach lub na zdrowym boku.
- Podczas leżenia na plecach nie należy wkładać poduszki pod operowane kolano (na przykład po to, żeby było wygodniej), długotrwałe ustawienie kolana w zgięciu z podłożoną poduszką może spowodować trwałe jego zgięcie (przykurcz zgięciowy).
- Z łóżka należy wstawać po stronie nogi operowanej. Wstawanie z pozycji leżącej powinno się odbywać w następujący sposób:
- Przesuń się na brzeg łóżka.
- Przesuń operowaną nogę poza łóżko, w tym samym czasie obracając tułów.
- Opuść nogę zdrową, podpierając się rękami o łóżko podnieś tułów i przejdź do pozycji siedzącej.
- Następnie postaw obie nogi na podłożu i wstań.
- Jeśli do poruszania się używany jest balkonik, nie wolno podnosić się poprzez przyciąganie się do niego.
Siedzenie
- W początkowym okresie pooperacyjnym zabronione jest zakładanie nogi na nogę oraz krzyżowanie nóg.
- Zalecane jest siedzenie na wysokich krzesłach (aby nadmiernie nie zginać operowanego stawu kolanowego).
- Wstając z krzesła, należy przesunąć się na brzeg siedziska, następnie cały ciężar ciała przenieść na nogę nieoperowaną, można pomóc sobie poprzez wypychanie się rękami opartymi na podłokietnikach.
Powrót do aktywności sportowej
- Nie należy uprawiać sportów generujących duże obciążenia dla stawów kolanowych i nie tylko (na przykład: koszykówki, siatkówki, hokeja, podnoszenia ciężarów) oraz sportów o zwiększonym ryzyku upadku (na przykład jazda na nartach).
- Wskazane są następujące aktywności sportowe: chodzenie, nordic walking, golf, taniec, narty biegowe, bieżnia, rower stacjonarny, ćwiczenia grupowe.
- Nie powinno się przekraczać jednorazowego dystansu chodu 4,5 kilometra.
- Pływanie jest wskazane dla pacjentów z endoprotezą stawu kolanowego, ale dopiero po całkowitym wygojeniu się ran pooperacyjnych.
W poprzednim artykule pisaliśmy o zaleceniach pooperacyjnych dla pacjentów po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego.