Na czym polega terapia manualna?

Chociaż pojecie terapii manualnej pojawia się w rozmowach zarówno pacjentów pomiędzy sobą jaki i w rozmowie  z rehabilitantem, nie zawsze obie strony definiują terapię manualną w ten sam sposób i w tym samym zakresie. Często jest ona kojarzona z kręgarstwem, chiropraktyką, znachorstwem czy niesprecyzowanymi mobilizacjami i trzaskami w obrębie kręgosłupa.

Terapia manualna - definicja

W języku łacińskim słowo manus oznacza rękę, dlatego też tłumacząc dosłownie zwrot terapia manualna – mówimy o sposobie leczenia wykonywanym rękoma terapeuty. Definicja terapii manualnej, opracowana przez Międzynarodową Federację Ortopedycznych Terapeutów Manualnych z 2004 roku mówi o tym, że terapia manualna jest to obszar fizjoterapii którego celem jest leczenie dysfunkcji nerwowo-mięśniowo–szkieletowych, oparty na wnioskowaniu klinicznym i wykorzystujący bardzo specyficzne środki terapeutyczne oraz ćwiczenia lecznicze dopasowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Rozwijając podaną wyżej definicję i opisując metodę terapii manualnej trzeba wspomnieć o tym, że pierwszym elementem terapii tą metoda jest zebranie wywiadu oraz wnikliwe badanie pacjenta w celu ustalenia charakteru jego problemu. Wbrew powszechnej opinii terapia manualna nie zajmuje się tylko i wyłącznie” nastawianiem” kręgosłupa. Aby w pełni rozwiązać problem pacjenta stosowane są techniki na wszystkie części układu ruchu – kości ale też tkanki miękkie (mięśnie, ścięgna) oraz tkankę nerwową. W procesie leczenia wyróżnione są techniki mające wpłynąć precyzyjnie na problem z którym do terapeuty trafia pacjent.

Narzędzia terapii manualnej

Pierwszym z problemów którym zajmują się terapeuci manualni jest ból – w celu uśmierzenia go stosowane są narzędzia takie jak:

• Unieruchomienie (np. zalecenia pozostania w łóżku, czy szczegółowe – gorset, plastry, specjalny pas OMT;
• Środki fizykalne (ciepłolecznictwo, hydroterapia, elektroterapia);
• Postępowanie specjalne – trakcje (czyli oddalenie od siebie powierzchni kości budujących bolący staw),   wibracje i oscylacje w obrębie bolącego stawu;
• Neuromobilizacje – w przypadku bólu pochodzącego z tkanki nerwowej;
• Masaż (np. poprzeczny), poizometryczna relaksacja mięśnia – w bólu pochodzenia mięśniowego.

Kolejny problem diagnozowany przez terapeutów manualnych to ograniczenie ruchomości (hypomobilność) w stawie czy to kończyn czy kręgosłupa. Hypomobilność może być wynikiem np. skrócenia mięśnia, obkurczenia torebki stawowej, czy zrostu osłonki nerwu z otaczającymi go tkankami. Aby powrócić do prawidłowego zakresu ruchu w stawie stosowane są techniki:

• Mobilizacji stawów - uruchamianie kostnych członów stawowych, struktur wewnątrzstawowych, torebek stawowych i więzadeł;
• Mobilizacji nerwów  - uruchamianie samego nerwu,  opony twardej rdzenia kręgowego, korzeni nerwowych;
• Mobilizacji tkanek miękkich – masaż funkcyjny, masaż poprzeczny, streching oraz poizometryczna relaksacja mięśni.

Kiedy problemem jest zwiększenie ruchomości w obrębi stawów kończyn czy kręgosłupa  - terapeuci manualni mówią o hipermobilności -  spowodowanej nadmiernym rozciągnięciem (niewydolnością) stabilizatorów stawu – torebki stawowej i więzadeł – metodą pracy jest technika zwana stabilizacją.

Terapia manualna - jakich efektów się spodziewać

Efektywność terapii manualnej wynika z dokładnego badania pacjent i leczenia jego  faktycznego problemu, a nie tylko objawów. Metody pracy pozwalające leczyć wszystkie tkanki wchodzące w skład narządu ruchu, oraz specjalnie dobrane techniki uśmierzające ból, zwiększające ruchomość bądź przywracające stabilność sprawiły, że jest to metoda coraz częściej wybierana zarówno przez terapeutów jak i ich pacjentów.

  Jeśli chcesz dowiedzieć się czy terapia manualna może Ci pomóc skontaktuj się z nami. Oferujemy usługi terapii manualnej w Warszawie stacjonarnie, jak również możemy dojechać z profesjonalnym stołem do Twojego domu.

  Autor: dr n. med Tomasz Chomiuk

Dr n. med. Tomasz Chomiuk jest współzałożycielem MobileMed.  Jest fizjoterapeutą z tytułem Specjalista Fizjoterapii, jest też specjalistą odnowy biologicznej i masażu. Dr Tomasz w MobileMed pracuje z pacjentami dorosłymi, jest także Fizjoterapeutą Polskiej Misji Olimpijskiej oraz wykładowcą Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prowadzi również warsztaty z ergonomii pracy oraz szkolenia z odnowy biologicznej. W swoje pracy naukowej Dr Tomasz Chomiuk zajmuje się przede wszystkim wpływem treningu fizycznego na parametry układu sercowo-naczyniowego. Na swoim koncie ma pokaźną ilość publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu fizjoterapii oraz regeneracji. Jest współautorem kilku książek, m. in. "Medycyna Stylu Życia". Jako ekspert z dziedziny fizjoterapii, masażu i odnowy biologicznej często dzieli się swoją wiedzą w popularnych programach telewizyjnych i radiowych. Jego pasją jest bieganie - ubiegłoroczny Warszawski Maraton biegał wraz z Fundacją Spartanie Dzieciom.