Na czym polega terapia manualna?
Chociaż pojecie
terapii manualnej pojawia się w rozmowach zarówno pacjentów pomiędzy sobą jaki i w rozmowie z rehabilitantem, nie zawsze obie strony definiują
terapię manualną w ten sam sposób i w tym samym zakresie. Często jest ona kojarzona z kręgarstwem, chiropraktyką, znachorstwem czy niesprecyzowanymi mobilizacjami i trzaskami w obrębie kręgosłupa.
Terapia manualna - definicja
W języku łacińskim słowo manus oznacza rękę, dlatego też tłumacząc dosłownie zwrot terapia manualna – mówimy o sposobie leczenia wykonywanym rękoma terapeuty. Definicja terapii manualnej, opracowana przez Międzynarodową Federację Ortopedycznych Terapeutów Manualnych z 2004 roku mówi o tym, że terapia manualna jest to obszar fizjoterapii którego celem jest leczenie dysfunkcji nerwowo-mięśniowo–szkieletowych, oparty na wnioskowaniu klinicznym i wykorzystujący bardzo specyficzne środki terapeutyczne oraz ćwiczenia lecznicze dopasowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Rozwijając podaną wyżej definicję i opisując metodę terapii manualnej trzeba wspomnieć o tym, że pierwszym elementem terapii tą metoda jest zebranie wywiadu oraz wnikliwe badanie pacjenta w celu ustalenia charakteru jego problemu. Wbrew powszechnej opinii terapia manualna nie zajmuje się tylko i wyłącznie” nastawianiem” kręgosłupa. Aby w pełni rozwiązać problem pacjenta stosowane są techniki na wszystkie części układu ruchu – kości ale też tkanki miękkie (mięśnie, ścięgna) oraz tkankę nerwową.
W procesie leczenia wyróżnione są techniki mające wpłynąć precyzyjnie na problem z którym do terapeuty trafia pacjent.
Narzędzia terapii manualnej
Pierwszym z problemów którym zajmują się terapeuci manualni jest ból – w celu uśmierzenia go stosowane są narzędzia takie jak:
- Unieruchomienie (np. zalecenia pozostania w łóżku, czy szczegółowe – gorset, plastry, specjalny pas OMT;
- Środki fizykalne (ciepłolecznictwo, hydroterapia, elektroterapia);
- Postępowanie specjalne – trakcje (czyli oddalenie od siebie powierzchni kości budujących bolący staw), wibracje i oscylacje w obrębie bolącego stawu;
- Neuromobilizacje – w przypadku bólu pochodzącego z tkanki nerwowej;
- Masaż (np. poprzeczny), poizometryczna relaksacja mięśnia – w bólu pochodzenia mięśniowego.
Kolejny problem diagnozowany przez terapeutów manualnych to ograniczenie ruchomości (
hypomobilność) w stawie czy to kończyn czy kręgosłupa. Hypomobilność może być wynikiem np. skrócenia mięśnia, obkurczenia torebki stawowej, czy zrostu osłonki nerwu z otaczającymi go tkankami. Aby powrócić do prawidłowego zakresu ruchu w stawie stosowane są techniki:
- Mobilizacji stawów - uruchamianie kostnych członów stawowych, struktur wewnątrzstawowych, torebek stawowych i więzadeł;
- Mobilizacji nerwów - uruchamianie samego nerwu, opony twardej rdzenia kręgowego, korzeni nerwowych;
- Mobilizacji tkanek miękkich – masaż funkcyjny, masaż poprzeczny, streching oraz poizometryczna relaksacja mięśni.
Kiedy problemem jest zwiększenie ruchomości w obrębi stawów kończyn czy kręgosłupa - terapeuci manualni mówią o
hipermobilności - spowodowanej nadmiernym rozciągnięciem (niewydolnością) stabilizatorów stawu – torebki stawowej i więzadeł – metodą pracy jest technika zwana
stabilizacją.
Terapia manualna - jakich efektów się spodziewać
Efektywność
terapii manualnej wynika z dokładnego badania pacjent i leczenia jego faktycznego problemu, a nie tylko objawów. Metody pracy pozwalające leczyć wszystkie tkanki wchodzące w skład narządu ruchu, oraz specjalnie dobrane techniki uśmierzające ból, zwiększające ruchomość bądź przywracające stabilność sprawiły, że jest to metoda coraz częściej wybierana zarówno przez terapeutów jak i ich pacjentów.
Jeśli chcesz dowiedzieć się czy terapia manualna może Ci pomóc skontaktuj się z nami. Oferujemy usługi terapii manualnej w Warszawie stacjonarnie, jak również możemy dojechać z profesjonalnym stołem do Twojego domu.
Autor: dr n. med Tomasz Chomiuk
Dr n. med. Tomasz Chomiuk jest współzałożycielem MobileMed. Jest fizjoterapeutą z tytułem Specjalista Fizjoterapii, jest też specjalistą odnowy biologicznej i masażu. Dr Tomasz w MobileMed pracuje z pacjentami dorosłymi, jest także Fizjoterapeutą Polskiej Misji Olimpijskiej oraz wykładowcą Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prowadzi również warsztaty z ergonomii pracy oraz szkolenia z odnowy biologicznej. W swoje pracy naukowej Dr Tomasz Chomiuk zajmuje się przede wszystkim wpływem treningu fizycznego na parametry układu sercowo-naczyniowego. Na swoim koncie ma pokaźną ilość publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu fizjoterapii oraz regeneracji. Jest współautorem kilku książek, m. in. "Medycyna Stylu Życia". Jako ekspert z dziedziny fizjoterapii, masażu i odnowy biologicznej często dzieli się swoją wiedzą w popularnych programach telewizyjnych i radiowych. Jego pasją jest bieganie - ubiegłoroczny Warszawski Maraton biegał wraz z Fundacją Spartanie Dzieciom.