Masz godzinę, złotą godzinę aby uratować zdrowie a często i życie komuś, kto właśnie ma symptomy udaru. Przeczytaj, zapamiętaj i bądź świadomy jak możesz pomóc. Twoja wiedza naprawdę może uratować życie.
A więc do dzieła. Powtórzmy jeszcze raz hasło przewodnie dzisiejszego naszego wpisu – liczy się czas. Czas reakcji, czas działania, szybkość tej reakcji i szybkość działania pozwalają uratować tkankę mózgu przed nieodwracalnymi zmianami. Przed uszkodzeniem po prostu.
Udar to sytuacja kiedy jedno (bądź kilka) naczyń w mózgu jest zablokowane, zatkana, lub pęknięte i wewnątrz mózgu wylewa się krew.
Kiedy naczynie krwionośne jest zablokowane (skrzep) do tkanki mózgowej nie dostaje się krew i substancje odżywcze niezbędne do pracy mózgu. Reakcja organizmu jest natychmiastowa. Co więcej i co ważne im dłużej mózg pozbawiony jest krwi tym większe szanse na niepełnosprawność i śmierć. Dzisiaj mamy już skuteczne lekarstwa pozwalające rozpuścić skrzep i przywrócić krążenie krwi. Ważne tylko lub przede wszystkim, aby pacjent SZYBKO trafił do szpitala.
Kiedy z naczynia krwionośnego wylewa się krew mówimy o udarze krwotocznym – tutaj uszkodzenie wynika z obecności substancji której w mózgu po prostu być nie powinno. To wysokie ciśnienie krwi jest główną przyczyną udaru krwotocznego. Jest on jednak znacznie rzadszy niż udar niedokrwienny.
Tak więc przechodzimy do sedna sprawy – skąd masz wiedzieć, że to co dzieję się z Tobą, czy bliską Ci osobą to właśnie udar?
Na szczęście ( w nieszczęściu oczywiście) objawy udaru mózgu są bardzo charakterystyczne i od razu widoczne. Nie pominiesz, nie przeoczysz ich.
TWARZ – charakterystyczna asymetria twarzy, opadanie jednego kącika ust lub powieki, sprawdź, poproś o uśmiech – osoba z udarem nie będzie w stanie go wykonać.
RAMIĘ/RĘKA – kończyna po jednej stronie ciała jest osłabiona, chory nie może wykonać nią ruchu, poproś o uniesienie obu rąk do góry – jedna zostaje w dole – to potwierdza Twoje przypuszczenia o udarze.
MOWA – bełkotliwa, niezrozumiałą mowa, chory ma trudność z wypowiedzeniem się, Ty masz duże trudności ze zrozumieniem go, często są to również nieadekwatne odpowiedzi na zadawane pytania.
OKO – zaburzenia widzenia, widzenie podwójne, nagła utrata wzroku to również symptomy udaru.
GŁOWA – nagły, niespodziewany bardzo silny ból głowy to przede wszystkim sygnał alarmowy.
RÓWNOWAGA – utrata równowagi, zataczanie się (dosłownie jak pijany), problem z utrzymaniem pozycji pionowej.
Jeśli sprawdziłeś wszystkie powyższe objawy i większość lub wszystkie się zgadzają niezwłocznie zadzwoń po 112 i natychmiast wezwij pomoc.
Teraz jeszcze jedna, bardzo ważna wskazówka – chociaż na pewno chcesz pomóc, to nigdy, ale to przenigdy nie podawaj osobie z udarem nic do picia lub jedzenia, żadnych leków czy witamin. Po pierwsze chory ma zazwyczaj problem z przełykaniem i może się zwyczajnie zakrztusić i potencjalnie udusić. Po drugie to medycy powinni zdecydować jakie leki dać aby zadziałały skutecznie (wcale nie muszą to być leki przyjmowane przez chorego).
Corocznie miliony osób na całym świecie mają udar mózgu. Wiele z nich umiera lub staje się osobami niepełnosprawnymi między innymi dlatego, że pomoc był spóźniona.
Udar może dotknąć każdego, także mnie i Ciebie. Nie jest to choroba tylko ludzi starych – około 20% osób które przeszły udar ma nie więcej niż 55 lat, a mamy i pacjentów przed 35 rokiem życia, ba nawet przed 30.
Pomimo, że to udar właśnie jest jedną z głównych przyczyn nagłej śmierci, a w skali roku odsetek osób z trwałą niepełnosprawnością rośnie w naszym społeczeństwie wciąż i wciąż jednak świadomość na temat tej choroby jest niska.
A szkoda – bo to właśnie szybkie zidentyfikowanie objawów i wezwanie pomocy ratują ludziom zdrowie, a często także życie. Lekarze mówią nawet o tzw. „złotej godzinie” w czasie której chory powinien trafić do szpitala. Powodem, dla którego pierwsza godzina jest złota, jest najważniejsza jest to, że pacjenci po udarze mają znacznie większą szansę na przeżycie i uniknięcie długotrwałego uszkodzenia mózgu, jeśli przybędą do szpitala i w ciągu tej pierwszej godziny otrzymają leczenie lekiem przeciwzakrzepowym (udar niedokrwienny), lub zatrzyma się krwawienie do mózgu.
W Stanach Zjednoczonych utarło się nawet takie powiedzenie – “Time saved is brain saved” , co znaczy dosłownie zaoszczędzony czas, zaoszczędzony mózg. Dlatego tak ważne jest rozpoznawanie oznak udaru. Zapamiętanie jakie one są przez dużą część społeczeństwa. Wiedza, co zrobić, gdy ktoś ma udar, NAPRAWDĘ ratuje życie i zdrowie. Powtórzmy to jeszcze raz – jeśli podejrzewasz, że ktoś ma udar, absolutnie pierwszą rzeczą do zrobienia jest zadzwonienie pod numer 112.
Na koniec dla przypomnienia raz jeszcze objawy udaru – tym razem w formie przystępnej broszury, którą można śmiało podać dalej.
